رابرت نوزیک – Robert Nozick

ساخت وبلاگ
رابرت نوزیکرابرت نوزیک

رابرت نوزیک – فیلسوف سیاسی آمریکایی بود که در دهه‌های ۱۹۷۰و۱۹۸۰ شهرت زیادی داشت- معروف‌ترین کتاب او در فلسفه سیاسی- -آنارشی و دولت و ناکجاآباد- در۱۹۷۴ منتشر شد- رابرت نوزیک یک نظریه نامتعین برای اراده آزاد ارایه داده‌است- طبق نظریه نوزیک شخصیت هر فرد در طی زندگی وی- بصورت نامتعین- توسط خود فرد شکل می‌گیرد

زندگی رابرت نوزیک

رابرت نوزیک در 16 نوامبر 1938 از والدین مهاجر روس در بروکلین دیده به جهان گشود. نوزیک تنها فرزند ماکس نوزیک- تاجر مهاجر روس و سوفی کوهن نوزیک بود. در همان سالهای کودکی و هنگامی که دوران تحصیل ابتدایی را سپری میکرد- به فلسفه علاقمند شد. نوزیک در سال‌های دبیرستان و دانشگاه عضو گروه دانش‌آموزان چپ نو و نیز یک سوسیالیست مشتاق بود.

او دوران آغازین تجربه برای آموختن را در کتابش -زندگی آزموده شده- 1989 چنین توصیف میکند: -وقتی که من بیشتر از پانزده یا شانزده سال نداشتم- در کوچه های بروکلین یک مجلد ساده از جمهور افلاطون دست میگرفتم بطوری که روی جلد مشخص باشد. آن وقت تعدادی از صفحات کتاب را مطالعه کرده بودم و حتی بسیار کمتر از صفحات خوانده شده را درک کرده بودم. بوسیله آن کتاب بود که به شور و شعف بسیاری دست یافته بودم و همان موقع هم میدانستم این کتاب چیز با ارزشی است.- به کالج کلمبیا می رود و تصمیم میگیرد در کلاسهای فلسفه شرکت کند. اولین معلمش سیدنی مورگنبسر دلگرمی برایش بود که تا چاپ کتاب -معماهای سقراطی- 1997 هم این دلگرمی وجود داشت. سیدنی در کلاسهایش بحث را به جایی میکشاند که رابرت شروع به مخالفت کند. او را به چالش میکشید که افکارش را واضح بیان کند و ارتباط منطقی بین آنها بیابد. در دوران ادامه تحصیل در پرینستون شاگرد کارل همپل بود و در همان دوران به نظریه تصمیمگیری علاقمند شد. اندکی بعد -تیوری هنجاری انتخاب فردی- را ارایه داد که نتیجه مطالعات سالهای پرینستون است.

او دکترای فلسفه خود را از دانشگاه پرینستون در سال 1963 گرفت و پایان‌نامه دکتری خود را با راهنمایی کارل همپل- استادش- درباره تیوری تصمیم نوشت. او در دانشگاه‌های پرینستون -65-1962- هاروارد -67-1965- و راکفلر -69-1967- تدریس کرد.

در 30 سالگی به کرسی استادی دانشگاه هاروارد دست یافت. این والاترین مقام دانشگاه هاروارد افتخاری بود که قبل از او فقط نصیب هفده نفر دیگر شده بود. قبل از کسب مقام استادی در هاروارد- استادیار دانشگاه های پرینستون- راکفلر و هاروارد بود. در سال 1994 بود که متوجه شد مبتلا به سرطان گشته و تصور اطرافیان- آن موقع- این بود که او بیشتر از شش ماه دیگر زنده نمی ماند. اما او با قدرت به جنگ با بیماری شتافت. حتی تا چند روز قبل از آنکه مرگ بسراغش آید به تدریس ادامه داد- با همکاران به بحث و مناظره نشست و نوشتن را از یاد نبرد.
نوزیک با موارد مورد علاقه گسترده در فلسفه- از اینکه او را فقط فیلسوف سیاسی می دانند ناراضی بود. او تالیف کتاب -آنارشی- حکومت و مدینه فاضله- 1974 را به نوعی -یک پیشامد- میدانست. در این کتاب نوزیک به شرح و دفاع از نگرش آزادیخواهانه رادیکالش می پردازد. باوری که به آرامی از دوران جوانی در او شکل گرفت و دوره ای نیز عضو گروه دانشجویان چپگرای افراطی محسوب می شد. او از یک حکومت اقلیتی دفاع میکند. بطور مثال- حکومتی که فقط در مقابل زور- دزدی و فریب از حقوق شهروندانش دفاع میکند و نیرویی است ضامن اجرای قراردادهای اجتماعی. در باور نوزیک حقوق آزادیخواهانه افراد شامل حق قربانی نکردن خود برای دیگران و حق زیرفشار نرفتن حتی برای خود می باشد. او تیوریهای -هدف – حکومت- و الگوهای -باز-توزیع مالیات- را از آنجایی که دخالتهای ناخواسته در اجتماع را حاصل می شوند- رد کرده است. اینان در باور رابرت نوزیک به مثابه کار اجباریست. به گمان او جز طی کردن مراحل عدالت راهی برای دست یابی به حکومت عادل وجود ندارد. در اینباره مثال مشهوری میزند. ویلت چیمبرلین بازیکن پرطرفدار بیسبال که علاوه بر دریافت حق الزحمه رایج از باشگاه ورزشی اش در هر بازی از تماشاگران طرفدارش نیز پول نقد دریافت می کرده است- برای نوزیک نشان دهنده ایده ای است که مراحل عادلانه در قراردادهای داوطلبانه اجتماعی -و حتی فردی- نتایج عادلانه ای را به دنبال می آورند. -آنارشی- حکومت و مدینه فاضله- در میان پر اثرترین کتابهای قرن بیستم قرار گرفت. گرچه حس کنجکاوی هوشمندانه او را به مابقی زمینه های فلسفه نیز کشاند. -من نمی خواهم مابقی زندگیم را صرف نوشتن -فرزند آنارشی- حکومت و مدینه فاضله- کنم و یا پس از آن به -بازگشت فرزند آنارشی…- و از این قبیل بپردازم. سوالات دیگری نیز در مغز من شکل گرفته که مرا مدام به تفکر وا میدارد: آگاهی- شخص- چرا عدم بجای موجودیت نیست؟ و البته مقوله اراده آزاد از موضوعات مورد علاقه من هستند.-
در کتاب -توضیحات فلسفی- 1981 ایده -پیگردی- را ارایه می دهد. پیگردی حقیقت نیازمند اهمیت معرفت شناسانه بویژه با نگاه به شک گرایی است. کتاب دیگرش -طبیعت عقلانیت- 1993 به یک بررسی در عملکرد اصول در زندگیمان اختصاص دارد. آخرین کتابش -نامتغیرها: ساختار عینی جهان- 2001 موقعیت حقیقت و عینیت را مورد آزمایش قرار میدهد و اینکه چگونه به مقوله هوشیاری ارتباط پیدا میکنند. رابرت نوزیک جوایز و افتخارات بسیاری را در دوران زندگیش کسب نمود. از او شاعره ای بنام گرتورد شناکنبرگ همسر دومش و دو فرزند بنامهای امیلی و دیوید بجا مانده اند.

آثار رابرت نوزیک

– Anarchy- State- and Utopia – بی‌دولتی- دولت- آرمانشهر- ترجمهٔ محسن رنجبر- نشر مرکز- ۱۳۹۵.
– Philosophical Explanations- روشنگری‌های فیلسوفانه -۱۹۸۱-
– The Examined Life – زیست آزموده -۱۹۸۹-
– The Nature of Rationality- سرشت بخردانگی -۱۹۹۳-
– Socratic Puzzles- معماهای سقراطی -۱۹۹۶-
– Invariances: The Structure of the Objective World- نامتغیرها: ساختار جهان عینی -۲۰۰۱-

منبع :

دین آنلاین

آدمای گنده

ویکی پدیا

انجمن اجتماع اندیشه - تمامی انجمن‌ها ]...
ما را در سایت انجمن اجتماع اندیشه - تمامی انجمن‌ها ] دنبال می کنید

برچسب : رابرت,نوزیک, نویسنده : piuc بازدید : 102 تاريخ : پنجشنبه 30 شهريور 1396 ساعت: 4:20